Co to jest webinarium? Czym jest transmisja, czy też live?
Mija 10 lat od mojego pierwszego wpisu na blogu o tym, czym są webinary i warsztaty online. To cała epoka, w międzyczasie powstało wiele nowych formatów i jeszcze więcej nieporozumień, a pandemia Covid-19 zintensyfikowała zainteresowanie komunikacją zdalną.
W tym poście postaram się opowiedzieć, czym jest:
Co to jest webinarium?
Kiedy w latach 90-tych powstało to pojęcie, to webinarium było jednoznacznie kojarzone ze szkoleniem (z ang. Web + seminar = webinar). Dziś w także w formie webinarów prowadzone są działania content marketingowe.
Webinarium to wydarzenie, które odbywa się na żywo w internecie, tak aby uczestnicy mogli zadać prowadzącemu pytania. Jednak czasami nagranie realizowane jest wcześniej a następnie emitowane. W czasie emisji prelegenci mogą być dostępni na czacie, by tam odpowiadać na pytania lub sesja pytań i odpowiedzi może się odbyć na żywo.
Typowe webinarium realizowane jest w tak zwanym wirtualnym pokoju.
Co to jest wirtualny pokój?
To aplikacja, która:
- daje możliwość szerokiej interakcji z uczestnikami (audio, wideo, czat, ankiety, biała tablica, testy, itp.),
- posiada dość określony układ: małe okno wideo, duże okno prezentacji, mały czat,
- daje szersze uprawnienia prezenterowi / prezenterom a węższe uczestnikom.
Przykłady takich programów to:
- ClickMeeting,
- Zoom Webinars,
- LiveWebinars
- Teams
- i wiele innych także z opcją tzw. podpokojów (ang. breakoutrooms)
Sprzęt do realizacji takiego webinarium jest dość prosty. Wystarczy dobra kamera internetowa, średniej klasy komputer, słuchawki z mikrofonem (tzw. headset), lampa do doświetlenia twarzy prowadzącego i można działać. Więcej o prostym sprzęcie przeczytasz tu.
Jednak uczestnicy webinarów oraz organizatorzy reprezetujący znane marki są co raz bardziej wymagający i warto inwestować w sprzęt audio, wido oraz oświetlenie ale także warto pomyśleć o realizacji webinarów w profesjonalnym studio.
Realizacja w studio webinarowm daj Ci wiele benefitów. Twój webinar może odbyć się na greenscreneie, dzięki czemu wystąpisz na wymarzonym tle lub na tle ściany diodowej. Poza tym o twój webinar zadba zespół realizacyjny: realizator wizji, realizator dźwięku, operator kamery, moderator oraz kierownik produkcji.
Webinaria organizowane są dziś na kilka sposobów:
- w wirtualnych pokojach, np. ClickMeeting, Zoom z wideo o jakości pozwalającej na pokazanie prelegenta w małym okienku
- w wirtualnych pokojach, gdzie wideo jest w jakości HD, czyli 1080p. Taką opcję posiada ClickMeeting czy też LiveWebinars. My w Webcomm mówimy, że taki webinar odbywa się w formacie transmisji online
- jako live’y w mediach społecznościowych, np. na YouTube, Facebooku, czy też na LinkedIn
- jako live’y dostępne na landing page, na którym jest osadzone okno wideo i okno czatu.
W wirtualnym pokoju standardowa licencja pozwala na emisję wideo w niskiej jakości, jednak wystarczająco dobrej, by siedzący prelegent był widoczny w małym oknie wideo.
Wiele programów typu wirtualny pokój daje możliwość powiększenia okna wideo na cały ekran. Jednak niska jakość wideo powoduje, że obraz jest niewyraźny (widoczne są piksele).
Aby prelegent widoczny był na pełnym ekranie i aby jakość była zadowalająca, należy skorzystać z realizacji typu transmisja online za pośrednictwem serwera RTMP. W takim wypadku sygnał z kamer i mikrofonów miksowany jest albo w mikserze albo na komputerze, na którym zainstalowano specjalny program miksujący (typu vMix lub OBS) następnie wysyłany na serwer RTMP. Taki webinar może być wyświetlany na dwa sposoby:
- W wirtualnym pokoju, jeśli zakupisz specjalną licencję streamingową. Taką opcję posiada na przykład ClickMeeting czy też LiveWebinars.
- W playerze wideo, który może być osadzony na stronie www (np. twojej firmowej stronie) lub w mediach społecznościowych (np. na YouTube czy też Faceboku).
Takie wydarzenia są trudniejsze w produkcji i raczej zajmują się nimi profesjonalne studia webinarowe. Potrzeba do nich sporo sprzętu, wiedzy i odpowiednio licznej ekipy (operator / operatorzy, realizator obrazu, dźwiękowiec, a przy większych wydarzeniach reżyser).
Oto nasze webinarium zrealizowane w specjalnej streamingowej licencji ClickMeeting, na greenscreenie, dzięki któremu zostało osadzone tło w postaci pliku wideo. Zdjęcia z naszego studio zobaczysz tu >>>
Bardzo często webinaria, w których występuje kilku prelegentów równocześnie, realizowane są w formacie hybrydowym – część prelegentów jest w studio a część zdalnie.
Co to jest warsztat online?
To wydarzenie typowo szkoleniowe, realizowane w wirtualnym pokoju, w małych grupach (np. 10 osób). Jest to maksymalnie interaktywne szkolenie, w czasie którego uczestnicy biorą udział w różnych ćwiczeniach a jego celem jest przekazanie i przećwiczenie określonej wiedzy.
Oto screen z takiego warsztatu online. Jak widzicie, treści tworzone są w jego trakcie przez uczestników pod okiem trenera / trenerów.
Aby prowadzić warsztaty online musisz:
- mieć oprogramowanie, które pozwala każdemu uczestnikowi włączać swoje audio i które daje szerokie możliwości interakcji. Optymalnie posiada ono opcję breakout rooms, czyli podpokoi, co pozwoli Ci podzielić grupę w trakcie warsztatu na podgrupy, które niezależnie będą pracowały nad ćwiczeniem. Tu poznasz programy, które mają opcję breakout rooms, czyli podpokoje.
- znać i umieć prowadzić ćwiczenia aktywizujące grupę
- mieć sprzęt, jak do webinarium opisany w punkcie powyżej
Co to jest spotkanie online?
Spotkania online stały się codziennością wraz z nadejściem pandemii Covid-19. Firmy, szkoły, uczelnie, urzędy przeniosły całość lub część spotkań do przestrzeni wirtualnej.
Dzięki takim typowym rozwiązaniom biurowym jak Microsoft Teams (część pakietu Office 365 firmy Microsoft) oraz Google Meet (część pakietu GSuite firmy Google) takie spotkania stały się proste.
Także inne programy mają opcję dedykowaną do spotkań. Należy jednak zwrócić uwagę na typ zakładanego wirtualnego pokoju oraz wybieraną licencję.
W ClickMeeting załóż zatem spotkanie a nie wydarzenie. W wypadku programów oferowanych pod marką Webex, wybierz Webex Meetings a nie np. Webex Training.
Czujesz już różnicę między spotkaniem online a warsztatem online?
Co to jest transmisja online?
Transmisja online jest to transmisja na żywo do internetu wydarzeń, które odbywają się stacjonarnie. Dobrym przykładem są konferencje czy też wydarzenia sportowe. Mogą oglądać je goście zgromadzeni fizycznie w jakiejś lokalizacji oraz przed ekranami komputerów.
Do realizacji transmisji potrzebne są profesjonalne lub półprofesjonalne kamery, mikser audio, komputer streamujący wraz ze specjalnym oprogramowaniem (np. vMix lub OBS) lub / i mikser wideo, serwer streamujący (np. bezpłatny YouTube, Facebook Live, czy płatne Wowza, DaCast, Vimeo). Nie piszę tu już o specjalnych mikrofonach czy też oświetleniu. Generalnie do transmisji potrzeba sporo sprzętu, wiedzy i odpowiednio licznej ekipy (operator / operatorzy, realizator obrazu, dźwiękowiec, a przy większych wydarzeniach reżyser).
Oczywiście w dzisiejszych czasach można na sali konferencyjnej postawić smartfon na statywie i zrobić transmisję na Facebooku czy też YouTube. Jeśli użyjesz zewnętrznego mikrofonu, to zapewnisz oglądającym lepszy dźwięk.
Live
Live’y na Facebooku przeniosły realizację wydarzeń na żywo w internecie „pod strzechy”. Każdy kto ma konto na fejsie może robić swoje „lajfy”. Wystarczy smartfon, ale możesz robić je także profesjonalnie przez serwer RTMP.
Czy robiąc „lajfa” robię webinarium? Moim zdaniem to zależy, od celu tego wydarzenia. Jeśli to szkolenie, to można użyć słowa webinar. Jeśli to wywiad, to napisz po prostu, że zapraszasz na wywiad.
A może po prostu warto pisać, że robisz „lajfa”? Tak byłoby najlepiej : )
Konferencja online
W czasie pandemii wiele konferencji zostało przeniesionych do świata online. Są one realizowane w bardzo różnych standardach, co jest wynikiem budżetu klienta.
Spotykane opcje realizacyjne to:
- realizacje w wirtualnym pokoju
- realizacje w wirtualnym pokoju w formacie transmisji online (lepsza jakość wideo, przydatna, gdy w czasie konferencji odbędzie się panel dyskusyjny kilku osób)
- realizacje do playera wideo, który osadzony jest na stronie www.
Najczęściej firmy realizujące konferencje online są w stanie wystawić stronę z rejestracją oraz programem wydarzenia a także z miejscem na osadzenie playera wideo i czatu.
Bardzo często konferencje online realizowane są w formacie hybrydowym – część prelegentów jest w studio a część zdalnie.
Z uwagi na efektowność obrazu najczęściej wykorzystywany jest greenscreen.
To przykład greenscreenu w naszym studio na warszawskim Mokotowie (ul. Rzymowskiego 30).
Szkolenie stacjonarne z dodatkową transmisją online
Przed pandemią takie formaty bywały realizowane.
Nie jesteśmy fanami takiego formatu, gdyż często kończy się brakiem realizacji celów szkoleniowych.
Realizujemy takie formaty z klientami, którzy rozumieją wyzwanie i zgadzają się na naszą moderację szkolenia online. Najlepszym jednak rozwiązaniem jest specjalne zaprojektowanie scenariusza, tak aby uczestnicy online mogli wykonywać jakieś zadania i brać udział w aktywnościach. Tu idealnym rozwiązaniem jest oferowane przez nas narzędzie do współpracy online w czasie rzeczywistym. Pozwala ona na prowadzenie np. burzy mózgów, quizów czy też szybkich zadań opartych o grywalizację.
Od strony technicznej takie wydarzenie powinno być realizowane w formacie transmisji online z operatorem, który zadba o to, aby prelegent nie wychodził z kadru i aby uczestnicy online widzieli prezentację.